To, co inni ludzie robią i myślą, czują
jest bezcennym przewodnikiem
w
zrozumieniu kim jesteśmy i kim
możemy
się stać…” Urszula K. LeGuin
BIBLIOTERAPIA
Książki
mogą dużo nauczyć. Mądrze wykorzystane dają dostęp do głębszej
mądrości, przekazują istotne wskazówki. Nie przynoszą one
odpowiedzi na wszystkie problemy życia, ale obdarzają nas magiczną
siłą i oferują drogowskazy kierujące nami na ścieżkach życia.
Dobra
książka pomoże zmniejszyć strach, stres i lęk. Pomaga
zaakceptować swoją "inność" lub aktualny stan, w którym
się znajdujemy. To właśnie biblioterapia niesie ulgę
w cierpieniu, pomaga w procesie rozwoju, koryguje emocjonalnie
zaburzone zachowania, pomaga samotnym, nieśmiałym, zakompleksionym.
Biblioterapia pomoże zaakceptować siebie. To właśnie dzięki
książce można dokonać zmian w sferze emocjonalnej, eliminować
złe i niepoprawne stany psychiczne lub powstałe napięcia. Książka
może ucznia wspierać i dodawać mu otuchy. Dzięki książce
poznajemy siebie, swoje talenty i możliwości, poznajemy ludzi w ich
wielkości i słabości. Dobrze dobrana pozycja pomoże
czytelnikowi odkryć możliwości zmian w życiu, oswoić lęki i
ograniczenia.
Pojęcie
biblioterapii wywodzi
się od dwóch wyrazów greckich: biblion
- co oznacza książkę
i therapeo - leczę.
Po raz pierwszy termin ten użyto w 1916 r. Jest to dziedzina wciąż
mało znana w Polsce i mało doceniana. Ma ona pomagać w procesie
rozwoju dzieci i młodzieży, przyczyniać się do integracji
osób niepełnosprawnych, nieprzystosowanych społecznie, z
zaburzonym zachowaniem.
Biblioterapia
traktowana jest jako działanie terapeutyczne oparte o stosowanie
materiałów czytelniczych rozumianych jako środek wspierający
proces terapeutyczny w medycynie. Jest rodzajem psychicznego
wsparcia, pomocy w rozwiązywaniu osobistych problemów, rodzajem
oparcia w procesie osiągania bezpieczeństwa, może być środkiem
do realizacji potrzeb.
Biblioterapia
jest częścią biblioterapii pedagogicznej i jedną z form pracy z
dziećmi i młodzieżą. Do jej podstawowych celów i
zadań należy:
- poznawanie siebie, otaczającej rzeczywistości, poznawanie świata i zrozumienie go (dawanie młodym ludziom możliwości zastanowienia się nad sobą),
- podawanie wzorców i nadawanie znaczenia (brak autorytetów, wzrost agresji, zagubienie młodych ludzi),
- wzmocnienie poczucia własnej wartości (akceptacja siebie),
- wzmocnienie motywacji do uczenia się,
- pomoc w uaktywnianiu się.
Baśń
w terapii może być różnie wykorzystywana:
-
jako wzorzec określonych zachowań,
-
do projekcji własnych doznań,
-
pomaga wejrzeć we własne problemy,
-
wzmacnia wewnętrznie.
Jej
rola polega na uświadamianiu lęków, ich źródła, jest pomocna w
terapii, a także w nabywaniu nowych wzorców działania.
Bajka
terapeutyczna – terapia poprzez bajkę ma na celu uspokojenie,
zredukowanie problemów emocjonalnych, wspieranie rozwoju osobowego
dziecka. Specyfiką bajki terapeutycznej jest to, że kierowana jest
do konkretnego odbiorcy i ma ściśle określony cel. Bajka
terapeutyczna pisana jest pod kątem specyficznych problemów, jakie
przejawiają dzieci. Bajki terapeutyczne pozwalają dziecku bez lęku
spojrzeć na swoje problemy i uczą jak pomagać sobie samemu w
trudnych sytuacjach. Cudowny świat bajek pozwala odmienić
zdarzenia, odczarować je poprzez powiązanie przyczyn z ich skutkami
czyli objawami lękowymi. Zdarzenia tajemnicze, mroczne i
przerażające, ukazane przez pryzmat powodujących je czynników,
znacznie tracą moc wzbudzania lęku. Poprzez bajki terapeutyczne
dziecko uczy się pozytywnego myślenia o sytuacjach lękotwórczych.
W bajkach stosowane są także inne techniki psychologiczne, które
uodporniają przed lękiem, bądź obniżają jego poziom,
umożliwiając w ten sposób stawianie czoła przeciwnościom. Dzięki
bajkom tajemnicze lęki dręczące dziecko tracą moc, stają się
zwykłymi sytuacjami, w których dziecko potrafi sprawnie działać.
Bajka jest utworem, który rozwija i kształtuje osobowość dziecka.
Przez pryzmat bajki poznaje ono świat, przenosi się w inne
środowisko, zaznajamia z celami, do których dąży człowiek,
poznaje sens egzystencji. Dziecko uczy się wzorów postępowania,
poznaje normy moralne i zachowania, które są oczekiwane i
nagradzane. Jednym z ważniejszych zadań bajki terapeutycznej jest
rozwijanie wyobraźni, pobudzanie do emocjonalnego zaangażowania w
uczucia, których doznają bohaterowie. Dzięki bajce dziecko może w
sposób zastępczy zaspokoić swe potrzeby psychiczne – poczuć się
kochane, akceptowane i bezpieczne.
Nauczyciel-bibliotekarz:
mgr
Beata Krawiec
Literatura do zajęć biblioterapii w naszej szkole:
